Ilmiy faoliyat

Ilmiy faoliyat

Institutning asosiy tadqiqot yo’nalishlari:

  • Respublikaning gidromineral salohiyatini baholash, qidiruv ishlarini tashkil etish uchun bashoratlangan manbalarini baholagan holda yer osti suvlarini taqsimlash uchun istiqbolli maydonlarni ajratishni ilmiy-tadqiqot, geoekologik, tematik ishlar va laborator-texnologik tadqiqotlarning ustuvor yo‘nalishlarini asoslash va amalga oshirish;

  • yer osti suvlari konlarini bashoratlash, qidirish, baholash va razvedka qilish usullarini takomillashtirish;

  • tasdiqlangan geologiya-qidiruv dasturlari doirasida yer osti suvlari uchun geologiya-qidiruv ishlarini yo‘lga qo‘yishning yangi istiqbolli yo‘nalishlarini, bashoratlashning ilg‘or usullarini qo‘llagan holda chuqur tahlil qilish asosida asoslash va tanlash hamda ularning bajarilishini monitoring qilish;

  • intensiv texnogenez hududlarida geologo-ekologik tadqiqotlar va xaritalash ishlarini olib borish usullarini ishlab chiqish;

  • yer osti suvlari monitoringi va davlat kadastrini hamda yer osti suvlarining davlat hisobini yuritish;

  • gidrogeologik va muhandislik-geologik tadqiqotlar usullari va tamoyillarini ishlab chiqish;

  • yer osti suvlari konlarini qidirish, baholash va razvedka qilishning zamonaviy uslubrining oqilona kompleksini ishlab chiqish;

  • yangi texnik vositalarni ishlab chiqish, yer osti suvlarini qidirish texnologiyalarini ishlab chiqish va ulardan oqilona foydalanish;

  • gidrogeologik va muhandislik-geologik tadqiqotlar usullari va tamoyillarini ishlab chiqish;

Institutning asosiy vazifalariga quyidagilar kiradi:

  • o‘z vakolatlari doirasida geologiya-qidiruv ishlarini rivojlantirishning yillik, o‘rta muddatli va uzoq muddatli dasturlarini ishlab chiqish va shakllantirishda ishtirok etish;

  • tizimli tahlil asosida aniq gidrogeologik ish obyektlari uchun bashoratli resurslarning ishonchliligi va obyektivligi to’g’risida xulosa chiqarish;

  • ilmiy-tadqiqot, geoekologik, tematik, tajriba-konstruktorlik va nashriyot ishlarining ustuvor yo‘nalishlarini Davlat geologiya qo’mitasi bilan ishlab chiqiladi va kelishiladi;

  • O‘zbekiston Respublikasi hududida yer osti suvlari konlarining shakllanishi va joylashish qonuniyatlarini o‘rganish bo‘yicha ishlarni amalga oshiradi;

  • yer osti suvlari konlarini bashorat qilishni ularning bashoratlangan resurslarini baholagan holda amalga oshiradi va geologiya-qidiruv ishlarini keyingi yo‘nalishlar bo‘yicha ilmiy-uslubiy tavsiyalar ishlab chiqadi;

  • chuqur tahlillar asosida, bashoratlashning ilg‘or uslublaridan, yangi istiqbolli hududlarda gidrogeologiya ishlarini yo‘lga qo‘yish, tasdiqlangan geologo-qidiruv ishlari dasturlari doirasida ularning bajarilishini nazorat qiladi;

  • tizimli tahlil asosida geologo-qidiruv ishlari obyektlari uchun bashorat resurslarining ishonchliligi va obyektivligi to’g’risida xulosalar chiqaradi;

Institut faoliyatining asosiy yo‘nalishlari bilan bog’liq ilmiy-tadqiqot, tajriba-uslubiy, tematik va boshqa ishlarning yo‘nalishlarini belgilovchi, loyiha-smeta hujjatlarini, amalga oshirilgan ishlar natijalari to‘g‘risidagi hisobotlarni va boshqa masalalarni ko‘rib chiquvchi Ilmiy Kengash – olimlardan, yuqori malakali mutaxassislar va institut olimlaridan tuziladi.

Ilmiy Kengashning vazifalari:

  • meliorativ gidrogeologiya, muhandislik-geologiyasi va gidrogeologiya sohasidagi tadqiqotlar;

  • yer osti suvlarining monitoring;

  • yer osti suvlarining ifloslanish va kamayib borish jarayonlarini o’rganish;

  • foydali qazilmalar konlarini gidrogeologik va muhandislik-geologik sharoitlarini o’rganish;

  • shahar va sanoat hududlarining ekologik sharoitlarini o’rganish;

  • tog’ jinslarining fizik-mexanik xususiyatlarini aniqlash;

  • topografik-geodeziya ishlarini olib borish va xaritalar chiqarish;

  • yuridik va jismoniy shaxslarga pullik xizmatlar ko’rsatish.

Oxirgi yillardagi asosoiy ilmiy yutuqlari:

  • Mavjud suv olish inshootlarida chuchuk yer osti suvlarining foydalanish zahiralarini ularning shakllanishning zamonaviy sharoitlarda qayta baholashga doir uslubiy talablar ishlab chiqilgan;

  • Dala sharoitida aeratsiya zonasining lyos va shag’al jinslari orqali neft mahsulotlarining oqib o’tish xususiyatlari o’rganildi

  • Yo’nalishli elektromagnit zondlash (YEMZ) uslubi ishlab chiqilgan;

  • Markaziy Yevroosiyo boʻyicha xalqaro loyiha doirasida eng kuchli antropogen kuchlanishli boʻlgan Orol va Fargʻona mintaqalaridagi geologik muhitning hozirgi ekologik holati baholandi va transchegaraviy hududlar uchun 1:1000000 masshtabdagi geoekologik xaritalar tuzildi hamda Rossiya, Qirgʻiziston va Xitoy ishtirokida Markaziy Yevroosiyo xalqaro atlasiga nashr etish uchun taqdim etildi

  • Farg’ona, Qashqadaryo va boshqalar bo’ycha yer osti mineral suvlarining yotishi va sifatini tavsiflovchi geofizik parametrlar va ko’rsatkichlar baholandi. strukturaviy-tektonik sharoitlarni turlashtirish va geofizik maydon parametrlarini taqsimlashda tizimli tahlil qilish tamoyiliga asoslangan artezian havzalari;

  • Xavfli geologik jarayonlar (ko’chki jarayonlari) dan hududiy xavf haqida ogohlantirish uchun geoindikatorlar aniqlandi;

  • XGJ monitoringini olib borish uslubiyati ishlab chiqildi;

  • O‘zbekistonning yirik shaharlarining 1:25000 masshtabdagi 14 ta ekologik-geologik xaritalaridan iborat Atlas nashrga tayyorlandi;

  • Qattiq foydali qazilmalar konlarini baholash va qidirish bosqichlarida gidrogeologik va muhandislik-geologik tadqiqotlarga qo‘yiladigan talablar ishlab chiqildi;

  • Yer osti suvlarining davlat monitoringini o’tkazish uslubiyati ishlab chiqildi;

  • Neft konlaridan uzoq muddatli va intensiv foydalanish sababli baholanadi Buxoro-Qarshi artezian havzasidagi yer osti suvlarining makro va mikrokomponent tarkibidagi o‘zgarishlari baholandi;

  • Sanoat yer osti suvlaridan yod olish shartlarining texnik-iqtisodiy asoslarini tuzish va Kruk maydoniyada ularning zaxiralarini hisoblash;

  • Yer osti suvlari konlarini shakllantirish uchun tabiiy kam suv manbalarining hududiy va mahalliylashtirilgan xususiyatlari baholandi;

  • Yer osti suvlarining ifloslanishining o‘rta masshtabli xaritasini tuzish uslubiyatiga qo‘yiladigan talablar ishlab chiqildi;

  • ShEHMda suvli qatlamlarning gidrogeologik parametrlarini baholash bo’yicha uslubiy qo’llanmalar tuzildi.